(Per leggere l’articolo in italiano cliccare sulla bandierina in alto)

In Sardigna cada die essit a campu unu problema . Cando no est s’iscola sunt sos contos pùblicos. Cando no est s’ispopulamentu est s’isporu de sas levas noas

Mai chi calicunu pòngiat sa duda chi sos problemas non sunt a sa sola, cadaunu a contu suo e episòdicos, ma ligados totus a sa matessi càusa.

E in s‘ìnteri sa polìtica s’est cundennada a lassare logu a tècnicos e ragionieris, prenos de patu de istabilidade e partida dòpia, e sa sotziedade s’evolvet sena guvernu, senza anàlisi e sena interventos istruturales.

B’est su problema de sa violèntzia, de sa desacralizatzione de su bene supremu della vida chi est una cosa de pòdere crèere, de sa seguresa de sos amministradores pùblicos onestos, de su disorientamentu de generatziones intreas?

Eja, non si podet dare una responsabilidade immediada e direta a s’Istadu e a sas istitutziones. Ca sa responsabilidade de sa violèntzia est semper de chie la faghet.

Ma cando su setore pùblicu torrat a dae segus, cungende sas iscolas, sas casermas, sos ufìtzios postales, sos tzentros de agiudu a sa crèschida de sas impresas, ite est semenende? Chie est imparende su mètodu de su diàlogu e de sa cultura a sos pitzinnos chi ant a èssere sos protagonistas de su cras ? Chie at a fàghere sas indàgines e chie at a assegurare preventzione e riferimentos?

Rispondent chi una tzerta Sardigna no istat a sa ritza, nen comente costos nen comente livellu de oferta de sos servìtzios. De reghente ant faeddadu de iscola, sena pensare de istèrrere s’orizonte a su restu de sas atividades umanas in sos territòrios interessados dae riformas, acontzos e minimòngiu de su dinare.

A si podet parare fronte a su problema de s’istrutzione sena lu ligare a su de s’agricultura e de su pastoriu, de sas indùstrias chi sunt serrende e de sas povertades materiales e culturales noas? Est a nàrrere, a si podet influire in manera gasi grae in una comunidade sena la cunsiderare totu in pare?

Nos faeddant de ispopulamentu de sas biddas sena cunsiderare su fenòmenu de s’abbandonu de sos sartos, de sa mancàntzia de infraistruturas, de sa migratzione sena frenu de mìgias de pessones in sas periferias-dormitòriu de sas pagas tzitades sardas chi si podent cunsiderare tzitades.

Sunt sighende a fàghere cosas betzas, ponende infatu a critèrios cumputìsticos fritos, ismentighende chi s’investimentu chi podet dare prus profetu a tèrmine mèdiu e longu est s’investimentu in sa cultura, cunsiderada comente sèmena de sos printzìpios de cunvivèntzia prus artos: su respetu de sesi e de sos àteros, su respetu de sa vida e de sa libertade.

Sa defensa de sa terra, de su paisàgiu, de un’ambiente in ue s’òmine est cunsideradu protagonista non comente nùmeru o cunsumadore ma comente elementu tzentrale de sa sotziedade.

Bi diant chèrrere ripostas orgànicas e ligadas a pare. Bi diant chèrrere prus polìtica, prus coro, prus a ascurtare sos àteros, prus predispositzione a su cunfrontu.