(Per leggere l’articolo in italiano cliccare sulla bandierina in alto e selezionare quella tricolore)

B’at anda e torra meda in custos ùrtimos tempos in cara a su palatzu de sa RAS. Bolent rispostas sos disimpreados, isetant propostas is giòvanos: is chi ant acabadu sa traietòria d eistùdiu, is chi no istudiant ca non si formant, chi non tenent traballu e mancu ddu chircant. Bolent rispostas finas is ambientalistas e una bona parte de sa popolatzione, is dipendentes de Eurallumina de oto anni, giai, in càscia integratzione. Oto annos de isetu, de promissas, de negòtzios, oto annos de bòidu sena finitia. E, pensende finas a is vertèntzias Legler, Vinyls, Ottana, dae annos isetende solutziones, sa situatzione est anneosa a beru.

Seguru chi, in una sotziedade non si podet èssere semper de acordu in pitzu de totu, ma cando pro medas s’afòrtigat su sentidu de no èssere ascurtados dae sa classe polìtica – comente oe est rapresentada in logu nostru – e chi totu est ruende e non si renesset a torrare su territòriu cara a una revesa urgente e pretzisa, tando sa situatzione est de allarme a beru. Finas ca una crìtica legìtima, in situatziones comente cussas atuales, a manera fàtziel si mudat in arrennegu chi produit disfamidades e violèntzia contra sa “ghia polìtica”.

A me, a nois de su Movimentu pro sa Sardigna-Sardi nel mondo non nos dat nudda a crèschere sa retòrica de s’emarginatzione, de sa difidèntzia, de s’arrennegu contra a is rapresentantes polìticos a is cales, mi paret, podet mancare sa capatzidade essentziale chi naraiant de tènnere, chi diat èssere sa ghia e su sustegnu pro sa comunidade chi, votende-los, s’est afidada a issos.

A mie, a nois de su Movimentu pro sa Sardigna-Sardos in su mundu, non nos interessat un’isputanamentu mediàticu de sa “ghia polìtica” nostra, ma nos interessat imbetzes, chi su presidente Pigliaru e su guvernu agatint sa sèmida in sa cale aderetzare sa revesa e sa torrada in salude de s’ìsula nostra.

In custa mirada de isviluou possìbile, amus presentadu progetos, propostas de investimentos punnados a risòlvere – si non in totu de seguru a manera marcada – is problemas energèticosde sa Sardigna, in su rispetu totale de s’ambiente. Sa chistione de s’energia, dae fontes rinnovàbiles, una prioridade in su cartolàriu de sas polìticas regionales ca pertocant non petzi economia e ambiente, ma, pro consighèntzia direta, ruet su chistiones de importu che a su traballu e sa salude, megiorende sa calidade e redùende sos gastos.

Ma a totus sas propostas nostras, a dolu mannu, nde resurtadu unu silèntziu inacraradu de su guvernadore e de s’aparatu de guvernu suo. Ma su PD non boliat èssere su cambiamentu? Abertu a su diàlogu, atentu a is problemas, a sa realtade de sa comunidade, de su pòpulu?

Mi regordo su presu provadu leghende, in su 2012, cantu Frantziscu Pigliaru aiat iscritu pro su chi atinat a s’Alcoa: “(…) Sa Sardigna non produet bauxite e finas in conditziones de favore mannu – e no est custa sa nova – diat èssere semper antio econòmicu a esportare allunìniu…No ddue est mercadu a su mundu in su cale custu potzat acadèssere (…) e mentres si resonat de Alcoa, in Rùssia e in Aràbia Saudita, in ue esistit unu gastu de energia meda ma meda prus bàsciu, si faghent impiantos 5 o 6 bias prus mannos de su smalter de Portovesme, cun economias enormes de iscala capatzas de redùere galu de prus sos gastos. Su problema bàrigat sas làcanas regionales e ridutziones importantes de capatzidade produtiva sunt in programma in totu s’Europa. Una classe dirigente sèria diat dèpere nàrrere, a issa matessi puru, chi resones istruturaes e non nde congiuntura, impedint chi custas produtziones potznat sighire a ofèrrere unu venidore econòmicu credìbile.

Paràulas sagradas, de economista, tando. Sende eletu su guvernadore at mudadu s’idea gasi chi s’est postu a cunforma de su disinnu de sa Glencore e de su grupu Rusal, chi sunt interessados meda che a cumpàngios in sa mesa de negòtziu regionale e tzentrale in ue ant assiguradu chi sa frunidura de bauxite – chi issos important dae Austraia o dae Nuova Guinea – in prus de sa disponibilidade màssima a frunire carbone – finas custu importadu dae issos, sende chi su carbone Sulcis est metzanu – pro alimentare sa tznetrale a carbone de 300MW in Portovesme, annuntziada dae s’Enel.

Disinnu, custu, botzaud in aparèntzia dae su guvernadore nostru chi in Parigi, pro is negòtzios Cop 21 in contu de clima, aiat rivendicadu sa medida istòrica de s’intesa antzis, in cara a sas telecameras de mesu mundu afirmaiat, cun orgòlliu làdinu, su rolu lider de sa Sardigna narende chi non petzi sutaiscriiat s’acordu de minimare is emissiones de su 40% de CO2, ma chi si impignaiat a manera forte pro lòmpere una redutzione de CO” de su 50%. Pustis custas afirmatzione, sende torradu in Sardigna annuntziaiat chi sa tzentrale de Portovesme diat èssere torrada a mòvere…a carbone!!! Allelùia

Boas auras sennore Presidente

Bolet nàrrere chi cando si faeddat de Rinàscita, de isvilupu de su polu industriale de su Sulcis, sa salude de is abitantes no at perunu valore.

A afortogare custa idea, mia o nostra, at agiuadu e manera forte, su senadore Silvio Lai cun su emendamentu suo a su D.L. n.r.. 91/2017 cunvertidu in sa l: 123/2017.
Cun s’emendamentu Lai chi so narende, si nde tirant, cun efetu retroativu, dae su relativu regime de sas àreas gravadas dae usu tzìvicu chi siant istadas destinadas a realizare òperas/interventos industriales pro su persighimentu de s’interessu generale de s’isvilupu econòmicu de sa Sardigna.
S’emendamentu, no indichende sas implicatziones reales chi cunseghint a sa rimotzione de sos vìnculos, non declarat “impossìbile” sa presèntzia de usos tzìvicos in sas zonas industriales, ma reconnoschet a manera retroativa sa validade de sos atos adotados in violatzione de lege. Contra a su chi narat su senadore Lai, duncas, in is àreas gravad dae usu tzìvicu e incurbadas a s’usu industriale – a menra illètzita – esplitzitamente in su territòriu de Portovesme, non paschent nen robas nen si prodùent alimentos, sende seguru chi, a coltivare in sos ludros rujos, est tecnicamente impossìbile.

E custos sèberos posca las cramant isvilupu duràbile, sensibilidade e rispetu ambientale!

A su Guvernadore nostru, a totu sos detzisores polìticos e a su senadore Lai, bolimus ammentare chi sa zona de Portovesme/Portoscuso est inserida in su Situ de Interessu Natzionale e chi est un’àrea gasi luongiada chi est classificada intro sas àreas prus perigulosas de s’Itàlia e chi netzessitat de interventos de bonìfica de su solu e de su sutasolu, de sas venas idrìcas, de s’ambiente in generale.

Finas unu comunicadu de sa Diretzione Generale de s’Asl n. 7 de Carbonia, a pustis de is risultados de is monitoràgios fatos dae ISPRA in collaboratzione cun s’Istitutu Superiore de sa Sanidade, giai in su 2014 invitaiat su sìndigu de Portoscuso a assùmere provedimentos urgentes pro vietare sa commertzializatzione de su late de berbeghe e cabra, su masellu de sos pegos pesados in sas ativitades produtivas d esu territòriu, sa commertzializatzione e s’usu de sos produtos ortofruticulos e vitiniculos locales.

In custu iscenàriu surreale pròpriu issu chi – oe a sa ghia de sa Sardigna – chimbe annos como
Truvaiat a isblocare sas bonìficas pro rèndere crèdibile sa prospetiva de unu isvilupu duràbile fundadu subra sa bellesa paessagìstica, insistit galu cun cun custa polìtica fallimentare agiuadu, in custu sèberu immorale, dae su contributu determinate de su senadore Lai chi cun s’emendamentu suo, at a giughere a su radòpiu de su batzile de su ludru ruju cun un’ampilamentu de 10 metros de su batzile esistente finas a 46 metros de artària e una superfìtzie de 178 ètaros.

Deo, nois e chie apat senbtidos bonos, cuncordamus chi s amancàntzia de traballu ochiet sa dignidade, sa libertade e s’ispera. A su matesi tempus semus seguros e cumbintos chi su traballu, s’ambinete e sa salude depent bìvere paris a manera assoluta. Non compartzimus in assolutu custu sèberu de chie guvernat sa Sardigna in ue sa posta in giogu est sa salude de sos tzitadinos. Unu sèberu immorale e sena responsabildiade chi est una cundenna pro custa e àteras generatziones.

Chie distruet su territòriu, s’economia, s’ispera, non podet de seguru a si bantare de àere fatu calicuna cosa de bonu pro sa colletividade.

Cun custos sèbero bostros, cun custu programma bostru – chi contestamus a fortza – non petzi totu custu è mortuma cheret nàrrere finas chi bos iscualificades dae bois etotu. E custu no est sinnu de incumpetèntzia ebbia, ma mecamente de vilèntzia. E nois viles nonsemus mai istados.

(Presidente Movimento per la Sardegna – Mondo)