(Per leggere l’articolo in italiano cliccare sulla bandierina in alto)
A s’inghitzu, pensaia chi, cun custu ditzu si boliat asseliare a manera farsa chie, pro motivos vàrios aiat pèrdidu una ocasione, unu sentidu o unu traballu. A s’imbesse però, cun su tempus mi nche so cumbintu chi custu provèrbiu cuat, che a àteros meda, una grandu sabidoria.
Bortas meda càpitat chi, iscorados pro carchi derrota, si bogat atza a proare tretos noos, in ue paret chi resursas mentales e su fele pro s’ocasione pèrdida agiuent a adderetare e torrare a nudda totus is timores chi, a ispissu fora de tinu, finas a in cue nos ant tratènnidu, faghende·nos prefèrrere su giai connotu, mancari negativu, a is oportunidades noas.
In fines, est duncas su timore su inimigu printzipale de bìnchere e, ponende mente a is problemas de sa Sardigna apo agatadu medas cosas simigiantes cun custu meledu.
Ischimus bene chi s’ìsula nostra est intro una crisi econòmica, sotziale e culturale, cun disgregatzione de is atividades industriales paris a su patrimòniu culturale suo, desertificatzione de is sartos, ispopolamentu de is biddas internas e, mescamente, cumbintziones colletiva chi non si podet firmare sa derrota e agabbu de calesisiat ispera pro su benidore.
Beru est chi custa crisi naschet dae a tesu, mescamente fìgia de una polìtica de su passadu isvariada e pagu abbista.
Mancari custu, però, sa classe polìtica de is ùrtimos binti annos, cando giai si cumprendiat chi tzertos cuntzetos de isvilupu finat faddidos, nudda at fatu pro furriare s’àndala.
A s’imbesse, chie at gestidu, in antis unu e da poi s’àteru, is polìticas guvernativas sardas, a manera rea, cussente e priva de birgòngia at balangiadu dae sa crisi, produende assistentzialismu tzurpu e generalizadu, cun sa tenta no de amparare comente diat èssere giustu is prus dèbiles ma fraighende dipendèntzia, clientela, dae sas istrinas chi, a pagu a pagu, si torraiant a cussu o a cuss’àteru setore.
Nemos, a die de oe, podet galu nàrrere chi tenet sentidu persighire farsos modellos de isvilupu chi arrocant s’ìsula intrea e chi ant produidu sceti povertade e disisperu.

Castiende a indùstrias, e non pòngio buca supra is minas, bidimus pranos de rinàschida farsos,
malefamados, fintzas mai bidos, comporadores mannos istràngios, sòlitas chèscias supra costos de produtzione chi serbint sceti a cuare ìnditzes produtivos de marcu negativu.
Furriamus is ogros a sa Pùblica Amministratzione e a sa Sanidade e, mancari meda volenterosos, bidimus ispèntumu de isprecu a assuntziones clientelares chi a seguru no ant megioradu servìtzios e produtzione.
Pro su laurera, setore primàriu isulanu, amus bidu pro annos meda a sa porridura de una droga de Istadu e comunitària, cun agiudos econòmicos pro non prodùere chi at realizadu disocupatzione e disisperu sotziale ebbia.
Dia pòdere sighire ma creo chi, a banda de dichiaratziones sòlitas de is Giuntas Regionales, a bias chena birgòngia dae cantu a tesu sunt dae sa realidade, perunu sardu podet nàrrere chi podimus sighire aici cun cust’àndala.
E, insandus, a banda is persones cun interessos a lassare sa cosa gasi, pro càrculos polìticos, custu status quo negativu, ite nos podet firmare a chircare bias noas, ideas de isvilupu, istrategias noas a primu culturales e sotziale e in fines polìticas?
Ite nch’amus de pèrdere a frundire bellas paràulas, inauguratziones farsas e dinare (semper su matessi), promissu e mai assignadu.
Su timore. Sceti su timore nos blocat, su chi serbit pro parare fronte a su mare de su disconnotu
serrende in su mentres sa ghenna de su giai connotu chi, mancari mìseru e de fragu lègiu, chena l’ischire nos assèliat e blocat.
E custu non bolet nàrrere chi nos devimus aventurare in progetos fora de tinu o sighire pipariolos màgicos o, prus pagu puru, sighire nùmenes betzos mancari torrados a nou , chi sunt giai pensende a comente torrare a si propònnere a is eletores.
Si si cheret a proare unu progetu de isvilupu Sardu, e giai s’ischit chi b’at a chèrrere tempus meda e peleas seguras, a primu si devent lassare a palas is malos fàghere de sa polìtica betza chi ant guastadu economia e sotziedade.
Cando amus a cumprendere chi is grupos polìticos chi ant guvernadu sa Sardigna ant leadu parte totu cantos a su fallimentu de custos tempos nostros, no at a èssere prus s’ora de arresonare de chie binchet o perdet o de chie at a sistemare is pedinas suas bonas a nudda o a chie li tocat a aspetare a su turnu pròssimu o a s’imbeniente crisi de guvernu o trassa de
su palatzu pro unu lestru càmbiu de camisa.
Sa Sardigna at bisòngiu de unu isfortzu comunu de totu cussos interessados a mudare ograda e pònnere energia e cumpetèntzia supra àteros progetos sèrios de isvilupu.
Che a normale eletore resesso a bìdere, finas intro is fortzas polìticas prus rapresentativas, sìngulos de gabbale, mancari dae is sòlitos temas de afares supra aeroportos, nòminas comunales, sotziedades regionales giai mesu fallidas imperadas che bancomat eletorale.
Bido fintzas grupos polìticos prus piticos ma prus atentzionados a is territòrios, che a is sìndigos, cada die in trintzea.
Mi dia agradare a ddos bìdere atentzionados supra 4 o 5 temas de fundamentu cara a sa re-generatzione de is retzas urbanas, de sa laurera e culturales, mescamente internas, e prus pagu acapiada a una bisione de is polos de Casteddu o de Tàtari a segunda de sa lobby binchidora.
Proamus a nde resonare paris, supra una polìtica sèria, de innovatzione de is tecnologias, logìstica de trasportos chi devet essire dae gastos individuales, de monopolistas, agiuamus is atividades chi batint unu isvilupu sustenìbile.
Paris, Cun is campaniles, polìticos e territoriales si perdet; sceti mustrende amore pro sa Sardigna semper e a onni manera, e non petzi cuados dae una caratza eletorale, amus a resessere a fraigare carchi cosa de diversu e mègius, unu programma de traballu cuncretu e chi si podet fàghere a beru.
E, pro praghere, serramus pro semper sa ghenna de su declinu cara a chie est responsàbile printzipale e proamus a abèrrere custu portale beneitu.