(Per leggere l’articolo in italiano cliccare sulla bandierina in alto)
Est istadu unu de sos Mastros pius abbizaghes, pandela nida de sa limba nadia e de s’identidade sarda. S’ammentu sou non s’allizat cun su tempus, mancari sian colados 35 annos dae sa morte.
Cust’ómine virtudosu si jamaiat Antoni Sanna, professore de Limbìstica sarda in Casteddu, chi at nadu adiu a su sole e a sa luna cando fut galu in su mezus fiore de su trabagliu sou.
Antoni Sanna nascheit in Bonorva su 28 de Nadale de su 1918. Finidu su liceo in Tàtari s’assenteit in s’universidade, ma luego lu jamein a soldadare: arressa sa carriera. Tres annos infatu li faleit in sorte de parare fronte a sacrifìtzios pius dolorosos.
In su 1940 s’Itàlia detzideit de gherrare. Mussolini creiat de triunfare, cun Hitler. Antoni Sanna s’agataiat in Àfrica e in cussu fronte rueit presoneri de sos Inglesos. Presonia longa, sa sua: disterradu in Ìndia pro ses annos, dae su 1940 a su 1946. Recuidu in Sardigna, torreit a s’universidade pro sa laurea.
Mastru de Limbìstica sarda a su comintzu e a ultimera de Filologia romanza puru, est istadu professore istimadu e tentu in cunsideru mannu dae collegas e istudentes pro 25 annos e pius. Una maladia chene remédiu li truncheit sa vida a distempus, su 7 de Nadale de su 1981. No aiat galu cumpridu 63 annos.
Antoni Sanna professore teniat su donu de render simples sas cosas cumplicadas. Sa jaria de sas letziones suas costoiat sa linfa naturale in sa passione pro su trabagliu. Comente persone, Antoni fut un’amigu sìncheru e cori-modde: cumprendiat su dolore de sos àteros ca nd’aiat proadu unu grae in pedde sua: sa morte de sa prima muzere, pagu tempus a pustis de s’afidu.
Sa zente in festa cumprendiat, puru, in biddas e tzitades. E própiu a una festa in bidda sua, su 12 de Cabidanni de su 1975 pro Nostra Segnora Pitzinna, torrat s’ammentu nostru de Antoni Sanna e de àteros tres amigos de prima calidade chi non sun pius inoghe: Anzeleddu Dettori, Remundu Piras e Peppe Sozu.
Su presidente de sa festa fut su biadu de Peppinu, su fizu minore de Peppe, su poeta mannu bonorvesu. Aiat postu in programa unu cuncursu de levas noas de cantadores: paga calidade, sa giuria non nde fut cuntenta. Remundu Piras, moende dae sa morte mala de Paulicu Mossa, aiat improvisadu bator versos pro sos poetas de cussas levas noas, cantadores iscaitzos, e los aiat iscritos subra una foglina: “Si innanti a sos chi aian bellos donos/ faghian isgradìbbiles regalos/ devian como irrocare sos malos/ comente an tando irrocadu sos bonos”.
Los aimis légidos umpare, cun su risitu in laras. Tando Antoni aiat criadu a bolu unu sonete subra sa muta fea de sos cantadores mentovende un’àteru poeta sardu bochidu in bidda sua: Merchioro Murenu, macumeresu tzegu dae sende pitzinnu pro sa pigota, assimizéndelu a Mossa pro sa matessi malasorte.
Custos sos versos de su professore: “In Bonorva su ’onu an isparadu/ ca a orijas daiat fastizu:/ unu poeta ’onu li fit fizu/ e Macumere l’at ispentumadu./ Custu fit s’usu in su tempus passadu/ da chi su late jughiat su pizu/ e pius de su bonu fit chircadu/ su mezus dae totu cun disizu./ Ma como chi de bonos no che nd’ada/ ja diat esser ora ’e imparare/ a impreare a deretu fogu e ispada/ comintzende sos malos a irrocare/ o premiéndelos cun sa fusilada,/ gai lis passat sa gana ’e cantare”.
Foras de s’universidade, Antoni Sanna tenet su meritu jaru de aer fatu crèschere su Prémiu de poesia de Otieri, fundadu dae Tonino Ledda in su 1956 e ghiadu a primu dae Cicitu Màsala, àteru babbu mannu de sa literadura nostra. In sos vint’annos de ghia sua su sónniu de Tonino Ledda s’est giambadu in realidade. Sa poesia sarda de meledu at mezoradu meda in calidade cunfronténdesi cun sa poesia de àteras terras.
Un’aterunu campu inue Antoni s’est distintu est s’amparu chi dimis narrer “polìticu” de sa limba nostra cando, cun aterunu Mastru dìligu, Juanne Lilliu, in sos annos 70 prèside de Facultade, at ghiadu su sótziu pro s’amparu de sa limba sarda. Sa ’e tres àndalas lùghidas de s’assione de Antoni est istada s’impitu de sa ràdio: in cussos annos sa Rai l’at intregadu programas de importu e isse los at irrichidos a sa mezus manera cun mente justa e boghe deghile a sa radiofonia.
In internet sa Rai e sa Regione an postu paritzas de cussas prendas: oe s’agatan in su situ Digital Library. Ma como diat esser finas ora de torrare a imprentare “Introduzione agli studi di linguistica sarda”, s’òbera sua pius connota. Pro chi apat belle e sessant’annos, cussu trabagliu podet esser galu istrumentu de connoschéntzia pro sos pitzinnos.
Lascia un commento