Custu est su giassu in limba Sarda.

Per leggere l’articolo in italiano, clicca sulla bandiera in alto, scegliendo l’opzione del tricolore.

Nos intendemus repitere ca Frantza podet programmare un’ammancu de bilàntziu pro 2,8% de su Pib suo, in tames chi Itàlia no diat a podere faghere, ca su dèpidu suo est inferiore a su nostru.
Custas afirmatziones sunt foras de ogni ischema lògicu de macro economia e parent frutu de ideologia e avalorada superfitziale de sa realidade. Frantza tenet un’ammancu dòpiu, de balantza furistera e pùblica, acumpangiadu dae un’aumentu de sos prètzios a su consumu chi at dae pagu propassadu su tantu istabilidu dae sa BCE.
Ùnica tra sos paisos printzipales de s’euroaera, su disavantzu furisteri suo de parte currente est su 1,1% de su Pib, sighida dae sa Grètzia feti cun 1,2%. Est a narrere ca bivet addua de sas resursas suas. S’ammancu suo de bilàntziu pùblicu est de 2,4%, a livellu de cuddu tentu in contu pro su 2019 dae Itàlia, pro como a 2%. Sos datos sunt pigados dae The Economist, ca sunt bene uniformados pro sos cunfrontos internatzionales.
Custa cunditzione diat a pedire un’istrinta fiscale, ma su sàgiu de creschimentu reale de Frantza est in s’òrdine de 1,7%, pagu pagu superiore a su nostru, de ogni manera no sufitziente pro acarare su disimpreu suo de 9,2%, no si nde istèsiat dae su 10,4% de Itàlia; pro cussu at dèpidu seberare si sighire cun s’istrinta fiscale o punnare a s’ischidada produtiva.
Podimus resonare subra su de àere seberadu de ponnere in atu s’aina prus inditada, est a narrere sa reduida de sos cotizamentos, ma tocat a pensare ca, si at seberadu de aumentare s’ammancu pùblicu, sa sèbera sua est de cumprendere, mancare cun sa cussèntzia de chi su resurtu at a èssere de furriare in peus sos duos ammancos. Issa lassat custu ònere a carrigu de su restu de su mundu surbende rispàrmiu furisteri.
In tames chi Itàlia tenet unu avantzu de parte currente subra su furisteri de 2,5%, est a narrere ca bivet a dae suta de sas resursas suas, e tenet 2% de ammancu pùblicu. Sa cuncetzione prus elementare de polìtica econòmica cussìgiat de ismanniare sa dimanda interna; segundu sos cànones prus clàssicos finas “adduende fossos o fraighende piràmides”.
Imbetzes cheret acarare sa crisi sua de creschimentu, pro como su prus bassu tra sos paisos printzipales de s’eurozona, punnende a unu misturu tra investimentos, pro dare impèllida a su creschimentu, e gastos currentes pro batalliare, in particulare, contra sa poberesa e su disimpreu de sos giòvanos.
No pedit issa de surbire rispàrmiu furisteri, est a narrere de carrigare sos àteros cun su pesu de s’assètiu suo. Finas pro Itàlia podimus resonare subra si apat seberadu sas ainas inditadas, ma su resonamentu depet acontessere intro sa dinàmica polìtica chi depet acarare.
Una cosa est segura, ca depet cumpensare duos fatores de crisi noos: su primu est sa furriada de sa polìtica monetària induida dae sa lòmpida a su lìmite màssimu timidu de 2% in sos prètzios a su consumu de s’Europa, cun paisos meda chi dd’ant giai propassadu, tra cussos Frantza e Olanda; su segundu sa ruta generale de su sàgiu de creschimentu disigiadu, a parre de sos datos de sa Cummissione Europea.
Francu sa Germània, chi però abarrat arrocada a su 1,9% suo, totu sos àteros paisos s’isetant unu de-creschimentu chi andat dae màssimu 0,8% pro Frantza e 0,7% pro Àustria, a unu mìnimu de 0,1% pro Bèlgiu e 0,2% pro Portogallu e Itàlia.
In veridade pro Itàlia àteras fontes ritenent ca su sàgiu de creschimentu de su 2018 no siat de 1,3% ma de 1,5%, e sa ruta isetada no siat de 1,1% ma de 0,9%. Mancare discuidende sas santzaineddas istatìsticas, semus a in antis de una ruta generale de su livellu de fainas econòmicas, sena peruna reatzione dae parte de sas autoridades europeas.
A s’imbesse cun sa reatzione de avesu chi no depimus tocare su pilota automàticu de sos paràmetros fiscales “istabilidos”, cale si siat cosa acontessat. Custos annotos si lìmitant a sas bisuras macroeconomicas ebbia, sena tennere in cunsideru sas cunseguèntzias sotziales e polìticas chi tale impostatzione càusat, chi a solas diant a bastare a mudare de registru.
No cumbenit a ismanniare, pro sa serenidade de sas relatziones intra-europeas, s’anàlisi ghiada finas a inoghe pro cunsiderare sos efetos cajonados dae unu avantzu de balantza furistera currente paris a 476,8 milliardos de dollaros, 320,6 de sa Germània feti, superiore a su disavantzu sìmile de sos Istados Unidos
Sos grupos dirigentes de una Europa chi at bisòngiu de creschere pro su bene de sos tzitadinos suos e de sa matessi esistèntzia sua, e atzetant tale cunditzione, depent ispricare pro ite est chi no si ponent in sèriu a resonare de su benidore suo – comente su Guvernu italianu at pedidu peri su documentu chi sollìtzitat una politeia (bonu guvernu) in tames de una governance (gestione de una sienda) e s’arrimant in posturas propassadas dae s’istòria.
At lòmpidu s’ora de seberare a chie cheret a beru s’Unione Europea, operende pro dda mantennere, o chie òperat contra, dispintende de dda defensare.