Sa polìtica industriale mègius est una polìtica econòmica capatza de fraigare unu habitat legale e operativu in ue si faghet una cumpetitzione curreta de mercadu e in ue s’initziativa privada non siat tzeraca de vìnculos burocràticos pesantes e in de badas, sa tassatzione non siat opressora e s’interventu pùblicu siat inderetzadu a fraigare economias esternas, mescamente cun su mèdiu de investimentos infrastruturales materiales e immateriales, imbetzes de bogare assistèntzia chi fràigat dipendèntzia de sas impresas dae s’Istadu.

Sunt cunditziones de balia pro totu sos paisos, ma pro s’Itàlia issas etotu acumprint una funtzione finas prus primorosa pro duas resones de importu: ca su modellu de isvilupu at duas propulsores – s’industria esportadora e sas costrutziones – su segundu, chi a s’ispissu est trascuradu, e a bias impedidu; e ca sos setores chi non sunt postos a cuncurrèntzia sunt in majoria manna e cajonant unu funtzionamentu guastu de su mercadu e una redistributzione non giusta de su reditu.

In contu de su fatu chi siat achistiadu su giudìtziu negativu de s’istadu in su cale s’agatant sas òperas pùblicas e s’edilìtzia privada, bastant sas istatisticas e sos acaramentos cun fora de Itàlia; su funtzionamentu guastu de su mercadu est imbetzes testimoniadu dae sa prevalèntzia de sos setores no espostos a sa cuncurrèntzia capatzos de tramudare a sos prejos siat sos aumentos salariales, netralize-nde-los comente poderiu de còmpora, siat sos càrrigos fiscales, adduende profetos prus mannos cunforma a sos setores espostos e creende gasi dficoltades pro s’industria esportadora e pro sa sotziedade intrea. In domo nostra binchet unu sistema in ue s’arrenda est acasagiada e binchet cunforma a su profetu.

Custa situatzione non nde transit chi si potzat arresonare de polìtica industriale e definire unu programma adeguadu a cunditzione chi issa etotu siat aguarnissada in unu programma de polìtica econòmica inderetzadu a nde transire sos impèigos a s’isvilupu chi si nche sunt ammentados a manera curtza in subra. Si mancat custu aguarnissamentu – e oe mancat – sos provedimentos de polìtica industriale non donant a su sistema produtivu un’impèllida capatza de si autopropagare a manera permanente: s’impellida s’arressat in sas conditziones de ambiente econòmicu e sotziale prevalentes creende dipendèntzia dae sos provedimentos sighidos e, duncas, illusiones sotziales e pesos fiscales semper prus mannos pro sa colletividade.

Sa polìtica podet àere punnas setoriales, ma non limitadas a setores industriales, e bolent ghiados dae una mirada cumpleta de s’economia. Sa proposta de su Ministru Calenda at custa capia, ma non bastat a investire e produire benes industriales, si mancat unu setore commertziale atzivu e poderosu, una logìstica bona, unu mercadu de sos capitales e un’organizatzione de su traballu pretzisos, una burocratzia amiga de s’impresa, pro mentovare unos cantos fatores de guarnissa ebbia. In Itàlia fartat una diàgnosi làdina, chi si depet non a sas raighinas de cultura polìtica ebbia, ma finas a sa farta de acostiamentu europeu a su problema.

Lassare a custa farta de mirada una polìtica industriale est che a sa chi sa literadura econòmica nùmenat “bootstrap theory”, una teoria de s’atzione chi est apicada a sas cordoneras de sas cartzolas. Finas a cando binchet su cumbinchimentu chi unu mercadu competitivu faghet dannu a su beneistare sotziale e, duncas, est s’Istadu chi si nche depet ghetare a coddos s’impèllida de s’isvilupu, non s’andat a logu perunu o, mègius, s’abarrat in su cungiadu de cussu 1/5 de economia chi sighit a operare comente a semper e pedit assistèntzia balange-nde-la.

Lassat ispantados chi sos sindicados de sos traballadores siant ischina de una filosofia anti mercadu, no in tamen chi s’interventu pùblicu in economia apat cajonadu unu radòpiu de su pesu de s’Istadu (in gastos e dàtzios) sena acumprire sa tarea de megiorare sa crèschida reale, s’ocupatzione e sa distributzione de sa richesa e de su rèditu. At in prus lassadu un’eredade grae in su dèpidu pùblicu chi est che una roca chi pesat subra s’isvilupu nostru in presèntzia de règulas europeas chi adduint a sa formatzione de unu sobru de respàrmiu inutilizadu chi oe est de 2,7 % de su PIL, gasi comente testimòniat su surplus de sa bilantza nostra èstera, e nde proibint su ritziclu cun su mèdiu de su deficit pùblicu, lee-nde a sa polìtica econòmica nostra sa capatzidade de torrare a aghiare sa dimanda agregada in sa dimensione netzessària e in sas formas oportunas e non ripetitivas.

Sos congruos sunt duncas sos de s’isterrida: sa polìtica industriale mègius est una polìtica econòmica capatza de creare un habitat legale e operativu chi avantaget totu su sistema produtivu.

Paolo Savona, Il Sole 24 ORE, 21 ghennàrgiu 2018