(Per leggere l’articolo in italiano cliccare sulla bandierina in alto e selezionare quella tricolore)

Ispinghet forte su bentu indipendentista. Non sceti in Europa pro is Catalanos chi su 1° de Santugaine imbeniente diant chèrrere votare a su referendum.
Eris, difatis, ant votadu is Kurdos irachenos: 5,3 milliones de eletores pro una die istòrica de custu pòpulu. Oe semus in isetu de is risultados de su referendum: dàbile chi b’ant a èssere pertzentuales artas a favore de su “Emmo”.
Unu pòpulu, su Kurdu, chi at tentu destinu drammàticu, sena deretos, esiliados, custrintos intre làcanas de Istados istràngios: Iraq, Iran, Sìria, Turchia e finas Lìbanu e unas cantas regiones asiàticas de s’URSS.
Sena Istadu, cun prus de 30 milliones de abitantes, su pòpulu Kurdu giai dae su 1924 sufrit de una polìtica de discriminatzione ratziale chi no at esempros o pretzedentes simigiantes cun àteras alas de su mundu.
Sos Istados chi ddu opriment, cun totu is trastes chi giughent a disponimentu, che a s’Imprenta, sa radio-TV, s’esèrtzitu, s’iscola, s’universidade, ant fatu e sighint a fàghere una polìtica chi punnat, non petzi a negare sos deretos issoro inalienàbiles, decretados dae totu sas Cunventziones internatzionales e dae s’Onu ma finas a ddos burrare a manera fìsica. Pro agiumai unu sèculu is kurdos no esistint: ne che a pòpulu, nen che a etnia, limba o cultura.
A manera particulare in Turchia, in ue mancu ddos mentovant cun su nùmene issoro ma “Turcos de sa muntagna” – ma finas sos àteros Istados chi los tenent mègius no sunt, pensamus a is massacros fatos dae su ditadore criminale Saddam Hussein – su pòpulu Kurdu est assugetadu a istragos sistemàticos dae parte de totu is guvernos dae su 1924.
A pàrrere de unos cantos istòricos dae su 1924 a su 1941 sa polìtica contra is Kurdos de sos istados opressores est istada, a seguru unu “etnotzìdiu”: in particulare so pendende a J.P. Derriennic ((Le moyen Orient au XX siecle).
Ma galu non bastat. Su dramma de sos Kurdos est a seguru su de èssere persighidos e “negados” intro a is Istados in ue istant ma finas cussu de èssere burrados e invisìbiles cara a s’opinione pùblica mundiale, dae sos mèdia, dae s’iscola.
A pitzu de custu m’apo pigadu s’apentu de analizare e castiare, a manera rigorosa e firma unos 32 testos iscolàsticos, meda rapresentativos e oe etotu adotados in sas Iscolas italianas, impreados in sos triènnios de sas iscolas superiores (Litzeos, Magistrales, Istitutos tècnicos e professionales).
Tando, a pustis de s’istùdiu e de s’indàgine mia essit a pitzu chi de custos 32 testos – chi creschent a 96 ca onni tomu cuntenet tres volumes, unu pro cada classe de su triènniu –
belle che 30 non ponet mancu una riga de su problema kurdu: e de prus puru, su tèrmine kurdu mancu benit mai mentovadu.
A nos regordat pro casu un’àteru pòpulu?
E puru sunt istòricos famados e cun prestìgiu ma de ispiratzione e orientamentu a su prus catòlicu, liberale, progressista ma mescamente de manca.
Ahi, ahi, tentas de pagu gabbale faghent a is “nostros” sas categorias statoiàtricas, tzentralìsticas, eurotzèntricas, e otzidentalizantes.
Custrintos dae sa disgregatzione ètnica-culturale (minorias curdas s’agatant in Lìbanu e in sas regiones asiàticas de su ex URSS), a su esìliu fortzadu in massa dae sos turcos e irachenos, a sa colonizatzione, is kurdos sunt istados custrintos a su disterru pro istesiare persecutziones e disocupatzione. Su dannu mannu pro custos est sa mala sorte de istare in tretos in ue b’at petròliu meda e duncas su de istare in mesu a cuntierras regionales e internatzionales.
Cun su tratadu de Sèvres tra s’imperu otomanu e is potèntzias binchidoras de sa Prima gherra mundiale (1918-1920), sa Turchia si leaiat s’impignu a favorèssere sa formatzione de unu Kurdistan autònomu in sa banda orientale de s’Anatòlia e in sa provìntzia de Mossul, premissa a s’indipendèntzia. Su disegnu de sas potèntzias imperialìsticas punnaiat a fraigare unu istadu “bòidu” tra Rùssia e Turchia.
Ma sa bìnchida de sa rivolutzione Kemalista e su tratadu de Losanna cantzellaiant sos deretos de su pòpulu kurdo. Ammento chi custa rivolutzione teniat che capu Ataturk, tzelebradu dae sos istòricos “nostros” e dae s’otzidente a manera favorevole, cando a s’imbesse est istadu unu grandu persighidore e massacradore de su pòpulu kurdo.
Cun su referendum de eris b’at te isperare chi su pòpulu kurdu – e non sceti cussu chi istat in s’ala irachena – in fines si lìberet dae s’opressione seculare, incomintzende su caminu de libertade e autodeterminatzione.