Si narat de su “Barberi” s’iscacu macu chi benit dadu a pustis de pagas mossas. In Frantza, Germània, Paeses Bassos e Ispagna custu iscacu si narat de su “Pastore”, in sos Istados anglosàssones e iscandìnavos macu de su “Istudiosu”, in Rùssia macu de su “Pitzinnu” e in Polònia de su “Caltzolaju”.
Esistit dapoi un’àteru iscacu macu chi binchet in duas mossas, naradu de su “Imbecille”, in ue incapant sos dischentes, ma a bias fintzas sos professionistas, comente est sutzessu in sa partida giogada intre Mayfield e Trinks in su 1959, in ue Mayfield aiat bìnchidu avantzende cun su nieddu sos pedones suos F e G, dende su macu de sa “Fèmina” deretu a sa diagonale lassada lìbera.
In sa partida chi s’est gioghende pro sa cunchista de unos cantos importantes Benes archeològicos sardos intre Dario Franceschini (Ministru de sos Benes e de sas atividades culturales e de su turismu) e Pigliaru Francesco (Presidente de sa Regione Autònoma de sa Sardigna), Franceschini, in sa prima mossa de su 19 de trìulas 2017, at giai imboladu su pedone sou isfundende sa gianna “aberta” pro sa cunchista de sa Turre (de Santu Giuanne de su Sinis), a ue sunt ligados su caddu (àrea archeològica de Tharros), s’alfieri (ipogeu de Santu Sarbadore), sos pedones (necròpoli de Santu Giuanne, sos restos de s’Abbadòrgiu Romanu), e, in fines, sa reghina (Monte Prama).
Ùnicu problema de custa partida est chi su Ministeru no est iscummetende nudda si non carchi prommissa de finantziamentu subra sos benes narados subra, mentres sa Regione e su Comune de Cabras si sunt gioghende totu su Sinis finas a Milis. Comente? Cundunu acordu simples pro sa promòvida e abbaloramentu de custa àrea; acordu chi in realidade costoit sa costitutzione de una Fundatzione chi at a dèpere ammaniare sos benes chi sighint (art. 5 de s’acordu): su Museu archeològicu de Cabras, s’Area archeològica de Tharros cun sas necròpolis suas, s’Ipogeu de Santu Salbadore, sa Turre de Santu giuanne e su giassu de Monte Prama. Totus benes finas a como finantziados dae sa Regione e in cabu a sos Comunes.
Sa proposta de sa costitutzione de una Fundatzione pro ammaniare su museu de Cabras e su giassu de Monte Prama l’aiat presentada s’Assòtziu “Sardigna nostra” in s’interis de sa cunferèntzia tenta in Cabras in su mese de Santu Andria barigadu, ma cundunu pretzisu intentu: cussu de nde bogare a s’Istadu s’ammàniu de custos importantes giassos archeològicos.
Comente? Cunduna fundatzione cumposta dae membros apartenentes a: Regione Sardigna, Universidade de Casteddu e Tàtari, Subraintendèntzias, Comunes e Personalidades de su mundu de sa cultura sarda. Mentres como s’est costituende una fundatzione chi, si Franceschini at a bìnchere sa partida, at a èssere ghiada dae su Ministeru sou.
Sa prima mossa de Francechini, resèssida, est istada pro tantu cussa de criare una fundatzione in ue issu siat protagonista, mentres como s’isetat sa contramossa de Francesco chi at a chircare de batire sa majoria de sos cumponentes de sa fundatzione cun su presidente a sa parte sua.
Creides chi Frantziscu at a resèssere in s’intentu o at a fàghere sa fine chi at fatu cun s’acordu disauradu cun s’Istadu retirende sos recursos presentados a sa Corte Costitutzionale costadu a sos Sardos milliones de euro? O galu pensades chi Franceschini a pustis de àere dadu in cuntzessione in su 2014 s’iscavu de Monte Prama a sos Emilianos lasset tranchillu chi Frantziscu ammàniet sa fundatzione?
In pagas paràulas, at a resèssere Franceschini a bìnchere sa partida cundunu iscacu macu de su “castigadu” in duas mossas e bìnchere sa reghina de Monte Prama o at a èssere in gradu Frantziscu de torrare a paris sa partida cunduna contramossa chi lasset in domo nostra su cumandu de sa fundatzione?
Non sono molto d’accordo, io vorrei che lavorassero per la fondazione i migliori archeologi e storici dell’arte, indipendentemente dalla loro “sardità”….
Far gestire tutto dalla Regione non è sinonimo di garanzia che tutto sia fatto al meglio, anzi……
Si,sono d’accordo che sarebbe meglio far lavorare i migliori archeologi,storici,etc….ma può benissimo essere la nostra Regione che gestisce e prende le decisioni politiche…se sono in grado a Roma lo saranno pure a Cagliari !
Se così avessero ragionato in Calabria i bronzi di Riace è quasi certo che oggi sarebberoi a Roma. c
he un mAggior numero di visitatori potrebbe vederli
Francamente penso che il problema vero consista nella scelta di persone preparate e capaci negli studi, nella ricerca e nell’organizzazione dei lavori relativi alla storia e alle opere di quanto tramandatoci dai nostri predecessori. In quanto alle fondazioni sia di stampo governativo che regionale ritengo siano solo una trovata furbesca per sistemare politici trombati o in attesa di future sistemazioni o alti funzionari da gratificare spesso non in grado di fare scelte oculate e obbiettive o dare direttive adeguate
Concordo pienamente: il problema sono le persone e la loro scelta (con quale merito occupano questo o quel ruolo). Com’è possibile che ci siano sempre le stesse persone (archeologi e funzionari) che in tutti questi anni hanno svilito (per non dire altro) gran parte del nostro immenso patrimonio archeologico? L’elenco è lunghissimo, ma se ne possono portare ad esempio ed in tema tanti di fatti (noti a tutti):
1. Mont’e Prama è stato saccheggiata per molto tempo anche e soprattutto dopo il ritrovamento “ufficiale” dei primi reperti
2. Le statue di Mont’e Prama sono rimaste decenni negli scantinati in maniera del tutto consapevole e voluta
3. Ancora oggi il sito di Mont’e Prama oltre ad essere mal protetto (sono riusciti a permettere il saccheggio di una tomba il giorno precedente a quello programmato e noto per l’apertura da parte degli archeologi!), è del tutto svilito e abbandonato per gran parte dell’anno (chiedete ai cinesi – e ciò dice tutto! – cosa hanno fanno e stanno facendo per valorizzare l’esercito di terracotta)
Una mia proposta, perché non si aprono un pò le finestre per fare entrare aria nuova, mandando via (sia inteso in maniera del tutto pacifica) i funzionari e archeologi che hanno mal amministrato in tutti questi decenni i tesori di cui la Sardegna è piena?
Ci saranno dei giovani archeologi con idee nuove, passione per la nostra terra e ricchissima storia e (si spera) capacità di mettere in discussione e cancellare i dogmi (ampiamente superati) elaborati da Lilliu e imposti in maniera sordo-cieca dai suoi accoliti?
Poiché come suggerisce Alberto il problema è la scelta (essendo le poltrone da sempre assegnate con logiche clientelari) si dia centralità ai risultati: posto l’obiettivo di scoprire (la sola Mont’e Prama è tutta da scavare!) e divulgare la grandiosa civiltà sarda capace di innsecare un processo virtuoso ancor oggi, nonché nuove opportunità di sviluppo economico, SI VALUTINO I RISULTATI rispetto a questo obiettivo per cacciare via, confermare o promuovere chi se ne occuperà!
Saluti