(Per leggere l’articolo in italiano cliccare sulla bandierina in alto)

B’at gana de s’acrarare in contu de traballu, intrada de tzitadinàntzia e intrada garantida, de faeddare de sa chistione de su traballu e de èssere torrados a mutire a traballare, de arresonare de formatzione sighida e de integratzione de sos balàngios.

Acraramentu e cussèntzia, non prus petzi lamentas sena profetu e dèlega in biancu a sa polìtica. L’apo pertzepidu dae meda, e su nùmeru mannu de interatziones cun unu messàgiu meu de Facebook de sas dies passadas, in ue faeddaia de custu argumentu, m’ant cunfirmadu custa sensatzione.

De su testu, sos datos de su traballu chi non b’est faghent cumprèndere a ite puntu malu nche semus lòmpidos.

B’at de si fàghere leare dae su disisperu pensende a su venidore de sos pitzocheddos de oe, a sos giòvanos chi sunt laureados dae pagu o chi ant chircadu de imparare una professione, a chie proat a si fàghere logu in su mundu de s’impresa, a chie, a 30, 40 o 50 annos, non tenet unu traballu. No l’at tentu mai o nche l’at pèrdidu.

S’Istadu est sighende a non si pònnere pensamentu de su fatu chi sighint a mancare sas cunditziones pro lu creare – custu traballu chi est unu deretu costitutzionale – o pro si l’imbentare.

Pro ite? Sa polìtica tenet sa responsabilidade de no àere ischidu defensare su sistema de sas impresa dae sa cuncurrèntzia isfidiada de su mercadu globalizadu, mescamente pro su chi pertocat su costu de su traballu.

Sas impresas tenent sa curpa manna de àerer assegundadu custu isfidiamentu, faghende a bìnchidas de pare pro delocalizare, cun sa finalidade de risparmiare in sos costos, faghende, in custa manera, prus pòvera sa trama produtiva italiana.

Sindacados e cunservadores, in fines, ant a dèvere rispòndere in dae in antis de sos Tribunales de s’Istòria ca no ant atzetadu su disafiu de sa modernizatzione de su mercadu de su traballu, cando galu fiamus in tempus pro istransire sos efetos dannàrgios de sa globalizatzione e de unu deregulamentu fatu de voucher e deretos negados.

Naraiant chi timiant sa precariedade e s’isfrutamentu, e si sunt agatados in cara de su desertu ocupatzionale.

Totu curpa de su status quo, chi dae semper est s’inimigu prus mannu de s’innovatzione virtudosa, fata de formatzione sighida e de vocatzione a s’agatare unu traballu a sa sola.

Custa est sa realidade trista.

Ma, giai chi bi semus, diat èssere cosa de pònnere in discussione su sistema chi – in totu su mundu – est guvernende sas esistèntzias nostras dae deghinas de annos.

B’at proadu, in unu discursu famadu de su mese de martzu de su 1968 (tres meses in antis chi l’aerent mortu) su senadore Bob Kennedy: «No amus a agatare mai unu fine pro sa Natzione ne una sudisfatzione personale nostra si petzi ponimus infatu a su bonistare econòmicu, ammuntonende sena pasu benes terrenos. Non podimus medire s’ispìridu natzionale in sa base de s’indicadore Dow-Jones, nen sas resessidas bonas de su Paisu in sa base de su Pil. In su Pil b’est s’alluamentu de s’àera e sa publitzidadede sas sigaretas , e fintzas sas ambulàntzias chi acudint pro liberare sas autostradas nostras dae sos abasatos de su fine de chida. B’at programas televisivos chi valorizant sa violèntzia pro bèndere produtos violentos a sos pitzinnos nostros. Non tenet contu de sa salude de sas famìlias nostras, de sa calidade de s’educatzione issoro o de s’alligria de sos mamentos issoro de disvagu. Non b’at sa bellesa de sa poesia nostra, sa solididade de sos valores familiares o s’onestade de sos dipendentes pùblicos nostros. Non tenet contu nen de sa giustìtzia in sos tribunales nostros nen de s’ecuidade in sos raportos intre nois».

Teniat resone, Kennedy jr. Devimus proare a beru a nos liberare dae s’iscravitùdine cunsumìstica si cherimus assegurare unu venidore mègius a fìgios notros. Gasi comente tenet resone Pepe Muijca, s’ex presidente de Uruguay, de su cale amus torradu a leare pagas dies a como unu discursu famadu in contu de traballu e ditzosia.

Sos pòveros e sos sena salàriu sunt s’emergèntzia nùmeru unu in Sardigna, su Problema de sos problemas. Chie si siat chi chèrgiat pensare a su tempus venidore non podet fàghere a mancu de pònnere in su tzentru de s’arresonu una chistione gasi enorme.