(Per leggere l’articolo in italiano cliccare sulla bandierina in alto)

Duos annos como, su 13 freàrgiu 2015, s’ex assessore regionale Eusebio Baghino moriat in un’atumbada istradale in santu Antiogru. Oe mi l’ammento comente tando, cun ternura e làstima.

«E tui mi du nasa puitta ti tzerrias Entoni?». A cabu de s’istiu 2015, unu chi tando fiat cronista de L’Unione cramat a su telèfonu su chi pro issu e àteros non fiat àteru chi unu Dc poderosu.

Cussigeri regionale dae su 1969 a su 1994, assessore de sos Trasportos, Ambiente e a sos Traballos pùblicos in chimbe diferentes giuntas. Andreotianu de Sardigna. Fiat gasi fidele a su Divu Giùliu chi diat àere fatu (e at fatu) cale si siat cosa lètzita e illètzita pro nde adduire sos disinnos e sas tentas. <A cheres ischire bene sas cosas? Beni e bisita-mi. Ma

In antis, ammenta-ti, mi deves iscobiare pro ite ti narant gasi>.

Pro nche lòmpere a sa domo de Maladroxia b’at de fàghere unu caminu no isfaltadu, istrintu e malu. Su matessi in ue eris Eusebio (<ma n’ant batijadu Isàuro, a cheres ischire pro ite? ) est mortu. <Non l’agatas? Ma comente, unu chi est naschidu in Austràlia si nche perdet in Sant’Antiogru? Bèngio deo a ti obiare, non ti movas>. Arriveit cun sa motighedda niedda – sa matessi dae ue eris nd’est rutu a terra – mallieta ruja e cartzoneddos curtzos. <Pone in fatu e ista a atentu a non ti nche pèrdere torra>.

Deviat durare giustu un’orighedda, cussa arresonada. Est istada imbetzes su comintzu de unu tratare chi s’est allonghiadu cun cuntatos belle fitianos.

<Cunsidera-mi un’amigu disinteressadu, unu rimbambidu chi non ti podet dare prus nudda, indeosadu de sa manera tua de fàghere su giornalista>.

Cada mangianu, L’Unione: <Unu impositu>. Tres annos de messageddos: còntigas, paristòrias, contados beros. A cada editoriale crìticas o complimentos. Ma a iscobiare, a sa vera, in sos addòbios personales ebbia: <Inoghe deo no est chi fatzo intrare a totus, a l’ischis beru? E custas cosas las mustro a tie (documentos, fotos, iscritos cuados dae Andreotti) e a nemos>.

Cumprendiat deretu. <Assessore ma deo, pro règula de traballu, diat dèvere iscrìere male de unu che a Vostè>. E issu, sulenu che ànghelu: <Deo non conto nudda, nen mai apo contadu. Du sciu chi sa gente a dies de oe no ischit chie so e chi medas de sos de bint’annos como pensant galu chi deo fia su chi nche giughiat sas aligustas bias a su Presidente. E chi leaiat votos atendende sas chi oe li narant clientelas. Ti potzo nàrrere, e torrare a nàrrere, chi apo fatu petzi bene. M’ant cumpudadu e porrogadu a ogni manera, ma nde so essidu semper netu. Deo so una persone onesta>.

Andreotti? <Li aiat fatu de testimòngiu in Palermo. Su Presidente m’aiat telefonadu, cun boghe sulena, comente a semper. Cheriat ammentare una giorronada de annos e annos como chi, a bisu de s’agenda fidele sua, aiamus coladu paris. Aiat agiùnghidu chi unu pentidu l’acusaiat de àere addòbiadu, sa die etotu, su boss Tano Badalamenti in su tennimentu de sos fràdiles Salvo, in Sitzìlia. A su presidente resultaiat imbetzes chi fiamus paris in Merano, in bagàntzas, e chi in s’albergu nostru fiant disputende su campionadu mondiale de iscacos. E deo, in s’archìviu meu, aia agatadu sas proas: sas fotos chi sa die nos aiant tiradu paris a sas atletas de isci chi s’allenaiant in Val Senales.

Eusebio naraiat de no àere mai contadu nudda in sa Dc: <Mancu Andreotti fiat resessidu a mi fàghere essire in su Cussìgiu Natzionale. Non fia unu mere de tèsseras, no aia acotzos fora dae su territòriu meu. Ma fia cuntentu gasi>.

Oras e oras de contos, cun s’atza curiosa de su crispudu contulàriu. At fatu una crìtica ebbia, cun sa cunfiàntzia de s’amigu chi aiat su dòpiu de sos annos meos, cando su giornale aiat contadu de brigas intre benduleris abusivos e su diretore de unu tzentru cummertziale. <Anthony istimadu, sos senegalesos, pro naturale issoro, sunt rispetosos, passientziosos e educados. Dae annos los atendo inoghe in Sant’Antiogru, dae tempus meda ant sos permissos pro bèndere in sa pràgia. Mai una chèscia. Unu at corcadu in domo mia pro bator o chimbe istajones>.

E posca fiat lòmpidu un’àteru sms, particulare meda pro unu dc che a issu:

<Dereta e manca sunt distintziones acontzadas e farsas. Si a èssere de manca est a bòlere su bene sotziale e a èssere onestos, deo e mugere mia nos cunsideramus rivolutzionarios>.

Ti siat lèbia sa terra.