(Per leggere l’articolo in italiano cliccare sulla bandierina in alto)

Sa note chi Trump at bìnchidu sas eletziones nord-americanas, sos mèdias europeos si sunt fissados in sas reatziones de entusiasmu de Marine Le Pen, lider de su Front National, sa ultradestra frantzesa, e de Nigel Farage, de su partidu senòfobu i anti-UE britànnicu UKIP. In càmbiu, una reatzione fuida a s’atentzione foras de s’Itàlia, sa note chi sos sondagistas no ischiant in ue si cuare, est istada sa de Beppe Grillo.

Su multimillionàriu genovesu s’est fatu filmare a in antis de unu televisore cun s’immàgine de Trump e, prenu de alligria, at naradu: “Est alluinante! Si tratat de s’iscòpiu de un’època. Esistint similitudines intre custa istòria americana e su Movimentu 5 Isteddos (M5I). Trump at fatu unu “Vaffanculo Day” ispantosu.”

S’incràs de sas eletziones in sos Istados Unidos, Grillo, pro si no l’aiant cumpresu bene, at iscritu in su blog suo tzelebrende sa vitòria de Trump, alabende·lu e paragonende·lu a su M5I: “De Trump totu sos mèdias ant naradu su matessi chi naraiant de nois: chi fìamus sessistas, omòfobos, demagogos, populistas.”

Pro Grillo, isse e Trump sunt “eroes verdaderos” ca, mancari tèngiant in contra “sos mèdias, sos massones e sas bancas” ant leadu sos votos “de sos disadatados e perdedores”. Grillo est dae tempus chi abbàidat a destra, e no a s’ala moderada. Sas positziones de su lider istriònicu e propietàriu de su M5I a pitzu de s’immigratzione sunt, a bortas, prus radicales chi non sas chi defensat sa senòfoba Lega Nord.

Grillo diat chèrrere serrare sas frontieras, ordinare espulsiones colletivas e est sustenidore de negare sa tzitadinàntzia a sos fìgios de sos immigrados nàschidos in Itàlia. Sunt de resartare sos iscritos publicados in su blog suo, generalizende contra totus sos immigrantes e ponende fogu, ogni borta chi unu de custos est istadu protagonista de unu fatu de delincuèntzia importante.

S’annu coladu est istadu a puntu chi non si poderet aprovare sa lege chi permitit sas uniones tziviles de su matessi sessu, una de sas prus importantes de su guvernu Renzi.

A pustis de l’intratènnere unas cantas chidas e constatende chi fintzas sos neofascistas de Casa Pound – a chie Grillo aiat abertu sas ghennas de su movimentu suo in su 2013 – fiant fa favore de sa lege, at cumandadu a sos parlamentares suos de votere “segundu sa cussèntzia issoro”.

Foras de Itàlia, però, mescamente in s’Istadu ispagnolu, est presentadu a s’ispissu comente un’abboghinadore ma simpàticu “còmicu antistema”, a curtzu a sa manca, e su movimentu suo – chi est unu partidu, un’impresa, e una marca registrada – est istadu paragonadu a Podemos e a su movimentu de sos indignados. Forsis ca b’est sa predispositzione a giuigare su chi non si connoschet cun sos paràmetros prus probianos, sos giornales de s’Istadu ispagnolu preguntant semper a sos grillinos sos assimìgios chi tenent cun Podemos.

Luigi Di Maio, su delfinu de Grillo, murrùngiat a s’ispissu cun sos giornalistas pro custu paragone e repitit semper chi: “Non tenimus de ite bìdere cun Podemos; issos sunt de manca, nois nen de destra e nen de manca, non tenimus ideologia.” Di Maio, su preferidu de Grillo a èssere candidadu a primu ministru de Itàlia, est probianu a su mundu impresariale e at alabadu sa polìtica econòmica de su Partido Popular ispagnolu.

Su M5I funtzionat comente un’impresa guvernada dae Grillo. Trintasete parlamentares grillinos (18 diputados e 19 senadores) ant lassadu su partidu in disacordu cun custa manera de fàghere autoritària e cun s’ideologia de su mere. Adriano Zaccagnini, senadore elèghidu cun su M5I in Roma, est istadu unu de sos primos a si nd’abigiare. “Su M5I no est un’organizatzione democràtica e nen trasparente. Sos eletores de manca chi l’ant votadu si sunt faddidos”, at naradu cando l’at lassada.

“Su movimentu est dirigidu dae unu cumandu de destra e inamovìbile cun Grillo in sa chima”, at annantu su senadore, oe in die in su grupu mistu. Su chi est tzertu est chi in sa base de su partidu bi sunt simpatizantes de Podemos, ma fintzas fascistas, ecosotzialistas e ex-berlusconianos.

Sa tàtica de su M5I est istada sa de trampigiare pro leare a un’ala e a s’àtera. E como s’agatant cun una base trasversale chi tenent cuntenta petzi cun proclamas pagu cuncretos. Si tratat de un’istrategia chi funtzionat petzi si non si guvernat. Ma, si in sas eletziones generales imbenientes binchet su M5I e tenet sa netzessidade de s’acordare, cun chie l’at a fàghere? Unu de sos pagos grillinos chi faeddat diretamente cun Grillo est Massimo Bugani, consigeri in Bologna e membru de su cumandu diretivu a s’umbra de su movimentu.

Unas cantas chidas a como, Bugani at annuntziadu chi, si su M5I binchet sas eletziones, sa prima cosa chi diat fàghere diat èssere chircare acòrdios cun sa Lega Nord e cun Forza Italia, de Silvio Berlusconi. Est sa prima borta chi su M5I s’est pronuntziadu a propòsitu de alleàntzias possìbiles de guvernu. Si tratat de unu pallone sonda pro bìdere comente rispondent sos seghidores suos?

*corrispondente in Roma de su giornale catalanu El Punt Avui