(Per leggere l’articolo in italiano cliccare sulla bandierina in alto)

Est tempus de torrare sos contos de sos trinta annos ùrtimos de sa sudditàntzia coloniale

Sa nova chi bogat a pìgiu sa crisi econòmica grae meda chi turmentat s’ìsula nostra, chi at testimonia finas in su gastu mannu in contu de cumbata a una povertade chi non si resessit a firmare, e de sa cale nemos nde podet prevìdire sa fine, nos podet chi conduire a meledos e cunsideros noos e bia subra sos chi, in sos deghènnios ùrtimos, sunt istados sos sèberos polìticos sardos.

A su pensamentu meu ponet fatu una pregonta chi non si podet transire: chissai cantu sunt sos sardos chi oe si chèsciant, tirende-si-che sos pilos, e chi in passadu ant semper votadu pro sos partidos italianos?

Faeddo de cuddos partidos chi faghende a turnu pro si presentare comente garantes de su “beneistare econòmicu” de sos sardos, eris comente a oe, cun su mèdiu de sos lachè isolanos, sunt sos responsàbiles prus mannos de su disisperu de s’ìsula.

Una revesa marigosa dae banda mia in s’ammentu de sos tempos cando cumbidaia a totus a iscummìtire subra s’afrancamentu dae un’istadu comente s’Itàlia, chi, a in antis o a pustis, si diat èssere connotu che isbeliadu si non ostile, gasi comente est semper istadu in su passadu.

A bos ammentades cale fiat sa resposta prus fitiana cando si nde bogaiant a fora sas resones bonas pro lòmpere a s’autodetermintazione nostra? … unu sardu intro bator respondiat: “si lassamus s’Itàlia amus a mòrrere de fàmene”.

Torro a nàrrere: est una satisfatzione rànchida sa mia chi non mi faghet nudda nudda cuntentu, ma depo nàrrere chi aia resone cando respondende naraia cun seguria: “gasi comente semus istados sos ùrtimos a gosare de sos megioros minores de sas conditziones econòmicas italianas, amus a èssere semper sos primos a nde patire sos efetos negativos de una crisi dàbile de su mere nostru a segus de su Tirrenu.

Sa preneta mia non fiat frutu de maja, ma de un’istùdiu de sas dinàmicas econòmicas chi sos territòrios sutapostos a unu regime coloniale, comente sa Sardigna, patint pro more de sos territòrios metropolitanos.

Oe sos sardos non sunt pòberos e bia, ma si disterrant a mìgias e mìgias in tamen de gherrare pro torrare a afirmare su deretu issoro a bìvere in s’ìsula; in s’ìnteri su règime favoresset e promovet s’importatzione de disamparados dae s’Àfrica a cuncànbia cun sos fìgios nostros deportados.

Sighende gasi sa còntiga no est malu a concluire chi su pòpulu nostru est prenetadu a si nche mòrrere a sa lestra. Unu isente e bia, o finas unu chi punnat a si che fuire dae su problema, non lu diat a cumprèndere!!!

Est de nàrrere chi nois sardos non semus tontos; semus aturdidos e timorosos, ma finas semus gente cun sa neghe de s’èssere fidados a manera iscundida de guvernantes destinados a si mantzare de sa curpa de su genotzìdiu nostru chi est arribende.

A custu puntu pro chie bi credet (deo no) est mègius a si afidare a su creadore divinu, sende chi amus mustradu a manera bundante de no èssere a tretu pro contare a subra de nois e totu.