(Per leggere l’articolo in italiano cliccare sulla bandierina in alto)

Apo giai àpidu manera de iscrìere in passadu chi a sa Sardigna de sos annos Duamìgia non servit una mitopoiesi, ma un’atinu de cussèntzia subra s’identidade sua.

Semus difatis cumbintos chi s’istòria non si fatzat imbentende paristòrias, ma analizende iscobertas archeològicas e repertos, punnende posca a los contestualizare e a los incuadrare in su periodu de riferimentu dae su cale protzedint.

Finas pro custu servit a pònnere a totus fora dae istrumentalizatziones de creze ideològica o polìtica, chi diant pòdere tòrchere sa letura de su passadu, antetzipende un’interpretatzione chi s’iscèntzia e bia podet frunire a manera segura.

Devimus ischire chie fiant sos antepassados nostros, devimus iscobiare s’identidade verdadera issoro. E lu devimus fàghere ponende in contu chi est unu passàgiu de primore pro printzipiare un’òpera de decodificatzione e contu de sa tzivilidade nostra passada, fuende sa tentatzione de impreare sos istrumentos deghiles (o finas chi non deghent) de s’istòria pro legitimare sos bisòngios identitàrios de unu pòpulu chi, in su fràigu de una memoria colletiva, punnat a manera legìtima, a s’emantzipatzione.

Servit chi totus agiuent finas cun contributos divulgativos, serende-si de sa responsabilidade chi cada sardu – acadèmicu o amantiosu chi siat – at finas in custu campu.

Est pretzisu a lu fàghere ca totus amus una tarea in sa gestione de custu momentu istòricu nòdidu. A sa polìtica tocat su de sustènnere sa chirca e de nde favorèssere s’avaloramentu, sena cunditzionare su traballu de sos archeòlogos. Tarea de sas istitutziones est finas sa de assigurare, sena dudas, tutela e frunidura de logos e repertos.

Sos istudiosos, dae banda issoro, no apant sa tentatzione de mantènnere su dibàtitu in intro de sas universidades e de sas sopritendèntzias. Si nche devent ammaniare a dare contu a s’opinione pùblica de sos istùdios issoro e finas de sas concluidas.

Non faghende-lu diant discoidare a manera colpèvole sas oportunidades de crèschida culturale, identitària e econòmica chi diant pòdere èssere favoressidas dae s’aficu chi est pesende-si in sos sardos in contu de iscavos e iscobertas.

Su disafiu est istadu finas a como leadu dae sos archeòlogos de sas universidades e de sas Sopritendèntzias, dae sos dirigentes de sos museos de Castedu e Cabras e de su tzentru de restàuru de Li Punti.

Duncas, dae chie at traballadu in sos iscavos dae sos annos ’70 a sos prus reghentes, in su recùperu de prus de 5.000 cantos e in sa sistematzione chi ant agatadu oe in die.

Su disafiu est culturale, ma finas polìticu e econòmicu. Dae s’avaloramentu de s’istòria e de s’identidae nostra podet e devet nàschere unu progetu modernu, a tretu de creare oportunidades e traballu.